Zdarza Ci się krzyczeć na własne dziecko, prawić kazania, używać wyzwisk lub gróźb? Czujesz się czasem tak bezsilna i sfrustrowana , czujesz, że nic nie możesz zrobić, jak tylko ukarać swoje dziecko?
Zastanów się przez chwilę, co może czuć Twoje dziecko gdy słyszy od Ciebie „Jesteś skończonym głupkiem…, Nigdy, nic ci się nie udaje…, Jesteś skończonym niedorajdą…, Jak nie zaczniesz się słuchać zabiorę Ci komputer, zabawki…”.
Prawdopodobnie pojawią się w dziecku uczucia nienawiści i złości do nas, może pojawić się chęć odwetu, a już z pewnością opór do działania. W konsekwencji przeżywania tak silnych i trudnych emocji może pojawić się u dziecka poczucie winy, a także poczucie bezwartościowości.
Dlatego tak bardzo ważna jest prewencja. Co to oznacza?
Ważne jest, aby nie dopuścić do takich sytuacji, które wywołują u dziecka silny sprzeciw czy gwałtowne emocje. Jeśli np. wiesz, że kiedy Twoje dziecko jest zmęczone i podczas zakupów urządza „sceny”, warto abyś wcześniej, porozmawiała z nim o tym. Jasno i stanowczo wyjaśniła, że musisz iść na zakupy i oczekujesz współpracy. Warto też zapytać starsze dziecko o zdanie, czy chce pójść z Tobą czy może woli zostać ze starszym rodzeństwem, tatą, babcią lub sąsiadką w domu. Możecie pobawić się w domu w „robienie zakupów” i zachęcić dziecko, by odegrało rolę mamy w sklepie. Możesz opowiedzieć zmyśloną bajkę o dobrym i złym zachowaniu dziewczynki w sklepie, a później porozmawiać z dzieckiem o tym, które zachowania w bajce były dobre, a które złe.
Takie przygotowanie dziecka wymaga z pewnością od Ciebie więcej zaangażowania, cierpliwości i kreatywności , jednak pozwoli Ci uniknąć płaczu, krzyku, kłótni i w konsekwencji , stosowania kar.
Co robić wtedy, gdy dziecko nadal nas nie słucha i postępuje niewłaściwie?
Zachęcam do wyrażania swoich uczuć w związku z niewłaściwym zachowaniem dziecka (“Jestem wściekła kiedy ty…”, “Jest mi bardzo smutno, gdy zachowujesz się w ten sposób”).
Musisz też jasno i stanowczo wypowiedzieć swoje oczekiwania. Dlatego komunikat „posprzątaj swój pokój”, może zupełnie coś innego oznaczać dla Ciebie, niż dla Twojego dziecka. Warto abyś zamiast ogólnego zdania, powiedziała konkretnie: „chcę aby zabawki znalazły się w pojemniku, książki na półce, a ubrania w szafie”.
Kiedy dziecko już postąpiło źle, zaproponuj możliwości naprawienia sytuacji (“potrzebna będzie zmiotka i odkurzacz”), to uchroni przed poczuciem winy i wzmocni jego poczucie własnej wartości .
Pamiętaj: Stosowanie kar fizycznych zachęca dziecko do stosowania agresji wobec innych i jest najczęściej oznaką Twojej słabości.
Świadome wychowanie - zamiast karania